Dialekt małopolski jest to jeden z licznych dialektów, jakim charakteryzuje się nasz język polski. Tak, jak sama nazwa wskazuje jest to dialekt, którym posługują się mieszkańcy regionu Małopolskiego, jednak należy nadmienić, iż nie brzmi on jednakowo na terenie całego regionu. Dialekt Małopolski, według uczonego Pola posiada trzy odmiany, a mianowicie lubelski, sandomierski oraz czerwono-ruski, który występuje również pod inną nazwą, a mianowicie dialekt sanocki. Jest to dialekt, uważany przez autora tego stwierdzenia za najmocniej urozmaicony i najbardziej ciekawy. Gwary, jakie możemy spotkać na terenie małopolski są jednak o wiele liczniejsze. Do najbardziej popularnych gawr pochodzenia Małopolskiego możemy zaliczyć: gwara krakowska, gwara sądecka, gwara podhalańska, gwara zagłębiowska, gwara żywiecka, gwara kielecka, obecnie nazywana również gwarą świętokrzyską i gwara łowicka. Dialekty Małopolskie wywarły ogromny wpływ, również na regionach sąsiednich, jak między innymi odmiany dialektów śląskich, co jest w głównym stopniu konsekwencją związków kulturowych na przestrzeni lat historii Polski, jak również dialekt południowokresowy, co jest konsekwencją zróżnicowanego osadnictwa. Warto również wspomnieć o wpływie, jaki wywarły one na nowo powstałych gwarach, czyli miedzy innymi tych z Ziemi Odzyskanych. Dialekt pochodzenia Małopolskiego w renesansie oraz średniowieczu był drugim, co do wielkości dialektów, zaraz po dialekcie wielkopolskim, jaki składał się na ogół jeżyka literackiego ówczesnej Polski. Wraz z rozwojem przeróżnych wydarzeń historycznych jego pozycja ponownie zmalała, tym razem na rzecz dialektu mazowieckiego. Związki gwar, jakie zachodziły coraz częściej, zaczęły się jednak rozluźniać, czego bezpośrednią przyczyną były okresy rozbiorów, a więc bardzo liczna część gwary z małopolski zaczęła przyjmować cechy dialektu mazowieckiego. Dialekt małopolski posiada kilka bardzo waznych cech, które czynią go tak bardzo charakterystycznym, a więc pierwszą z nich jest nosowa wymowa literek „ą” oraz „ę”, oraz wymawianie końcówki „enka” jak w wyrazie ręka. Dialekt ten, co ciekawe udźwięcznia oprócz obstrumentów również sonoranty. Stosuje się w nim akcentowanie wyrazów w sposób inicjalny, oraz przesuwa się go w wołaczu na ostatnią sylabę. Niezwykle często wykorzystywana jest partykuła „że”, przykładowo weźże, czy idźże. Nie da się również ominąć osobliwego zaśpiewu w przypadku mowy potocznej. Należy wspomnieć o zlewaniu zbitek jak „t-sz” oraz „d-ż” w tak zwane afrykaty „cz” oraz „dż”.